Cứ mỗi dịp đầu xuân của huyện miền núi vùng cao Quỳ Châu, nhân dân ở đây lại được hòa mình trong mùa Lễ hội Hang Bua. Lễ hội được kéo dài trong 3 ngày 20, 21, 22 tháng giêng âm lịch. Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung. Lễ hội Hang Bua được bắt đầu bằng những nghi lễ mang đậm nét văn hóa tâm linh của người Thái gồm lễ yết tế, lễ đại tế cáo yết thần linh và những người có công dựng bản, lập mường được tổ chức và hành lễ rất trang nghiêm do vị Mo cả chủ trì với đầy đủ các phẩm vật tế lễ truyền thống ngay tại đền Chiêng Ngam (đền Tạ Bọ) trên ngọn núi cao trong khu vực lễ hội.

Phần thi Quay tơ, Thêu hoa văn truyền thống

Ngoài các trò chơi dân gian như Ném còn, Nhảy sạp, Khắc luống, Cồng chiêng, Hát nhuôn, Xuối, thi người đẹp Hang Bua… thì những cuộc thi như Viết chữ Thái, thi quay tơ - thêu dệt, ẩm thực Thái, trình diễn nghi lễ Xăng Khan, quấn hương trầm... thu hút đông đảo Hội viên phụ nữ trên địa bàn huyện và du khách thập phương tham gia. Đặc biệt Hội LHPN Huyện đã tổ chức thành công Hội thi “Thêu Thổ cẩm” và “ Quay tơ (Pía phai)”, Hội LHPN huyện phối hợp với Trung tâm văn hóa huyện Quỳ Châu tổ chức Hội thi “Các món ăn ẩm thực của đồng bào dân tộc Thái”. Nhằm phát huy những nét đẹp truyền thống của người phụ nữ Thái vừa giỏi “thêu dệt”, vừa là nữ công gia chánh trong gia đình.

“ Pía phai” và “Thêu thổ cẩm” là nghề thủ công truyền thống của người phụ nữ Thái và là một trong những nghề truyền thống được gìn giữ từ xa xưa cho đến ngày nay. Hội thi diễn ra trong thời gian 30 phút đối với môn thi Quay tơ, 60 phút với môn thi Thêu Thổ cẩm, hội thi sôi nổi, hào hứng với 24 thí sinh đến từ 12 xã, thị trấn tham gia hai môn thi (trong đó, 12 thí sinh tham gia môn thi “ Pía phai” và 12 thí sinh tham gia môn thi “Thêu thổ cẩm”). Với những bàn tay khéo léo, tỉ mỉ của người phụ nữ, chỉ trong một thời gian ngắn các chị đã hoàn thành suất sắc phần thi của mình. Kết quả, phần thi “Pía phai”:  Giải nhất thuộc về đơn vị xã Châu Hoàn; Hai giải nhì thuộc về đơn vị xã Châu Tiến và Diên Lãm; 03 giải ba thuộc về 3 đơn vị xã Châu Bính, Châu Thắng và Thị trấn Tân Lạc; 06 giải khuyến khích thuộc về các thí sinh của đơn vị xã Châu Hội, Châu hạnh, Châu Nga, Châu Bình, Châu Thuận, Châu Phong. Phần thi “Thêu Thổ cẩm”: Giải nhất thuộc về đơn vị xã Châu Tiến; 02 giải nhì thuộc về đơn vị xã Diên Lãm và xã Châu Thắng; 03 giải ba thuộc về đơn vị xã Châu Phong, Châu Bính và xã Châu Thuận, 06 Giải khuyến khích thuộc về các thí sinh của đơn vị Thị trấn Tân Lạc, Châu Hạnh, Châu Hội, Châu Nga, Châu Bình và Châu Hoàn.

Phần thi ẩm thực của các đơn vị tại Lễ hội Hang Bua

Ngoài ra, Hội thi “các món ăn ẩm thực của đồng bào Thái”. Hội LHPN huyện cũng đã phối hợp trung tâm văn hóa huyện diễn ra rất thành công. 12 đội thi đến từ 12 xã, thị trấn đã chuẩn bị, trình bày rất đẹp mắt, các món ăn đậm đà bản sắc của đồng bào Thái. Kết quả, giải nhất thuộc về đội: Thị trấn Tân Lạc; giải nhì thuộc về đơn vị xã Châu Hạnh và xã Châu Bình; giải ba thuộc về đội: xã Châu Hội, Châu Hoàn và Châu Bính, giải khuyến khích thuộc về đội: xã Châu Nga, Châu Tiến, Châu Phong, Châu Thắng và xã Diên Lãm.

 Hội thi “Pía phai”, “Thêu thổ Cẩm” và Hội thi “ Các món ăn ẩm thực của đồng bào dân tộc Thái” là cơ hội để cho người phụ nữ phát huy những tài năng, năng khiếu của chính mình và đề cao người phụ nữ trong thời hiện đại không chỉ đảm đang việc nước mà còn đảm đang việc nhà. Đồng thời, góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc, nghề thủ công truyền thống từ xa xưa của đồng bào người Thái.

Hồng Lương - Hội LHPN huyện.