Người dân thắp hương tưởng nhớ 3 vị thần Hoàng Mường Chiêng Ngam gồm Xiêu Bọ, Xiêu Ké, Xiêu Luông đã có công dựng bản, lập mường

Trước khi diễn ra lễ khai hội, Ban tổ chức và du khách đã được dự Lễ đại tế và thắp hương tại đền thờ Mường Chiêng Ngam nơi thờ cúng 3 vị thần Hoàng làng gồm Xiêu Bọ, Xiêu Ké, Xiêu Luông đã có công dựng bản, lập mường. 

Theo truyền thuyết, đền Mường Chiềng Ngam thờ 3 vị thành hoàng là 3 anh em Xiêu Bọ, Xiêu Ké và Xiêu Luông. Họ là những người đã có công khai bản, lập mường ở vùng Chiềng Ngam. Ông Xiêu Bọ lập nên bản Bọ, ông Xiêu Ké lập nên bản Ké (nay là bản Hồng Tiến 2, xã Châu Tiến), ông Xiêu Luông lập nên bản Luồng (nay thuộc xã Châu Bính). Nhờ công đức to lớn của ba ông, cuộc sống của người dân ở bản Bọ, bản Ké, bản Luồng ngày càng sung túc, thóc lúa đầy bồ, gà lợn đầy sân, trâu bò đầy đồng. Ba bản làng giàu có này trong ngoài đoàn kết lẫn nhau như người một nhà, giúp nhau chăn nuôi, trồng trọt tạo thành thế kiềng ba chân vô cùng vững mạnh, nổi tiếng khắp nơi về sự ấm no, trù phú. Bà Vi Thị Việt- Khối 4, thị trấn Tân Lạc huyện Quỳ Châu chia sẻ: “Năm nào tôi cùng với cháu gái cũng lên đền thắp hương vào dịp lễ hội Hang Bua, thành kính mong muốn các thần linh che chở cho bản làng, người dân một năm nhiều niềm vui, hạnh phúc và thành công.”

 Văn nghệ khai hội Hang Bua mang đậm chất liệu truyền thống của đồng bào dân tộc Thái vùng đất Quỳ Châu.

Phần khai hội năm nay được tổ chức dàn dựng công phu từ đạo cụ, trang phục cũng như nội dung, chất liệu tiết mục mang nét riêng biệt của một vùng miền núi cao Tây Bắc Nghệ An.  Du khách Nguyễn Trọng ở thành phố Vinh chia sẻ: “Ngay hôm nay được tham quan lễ hội và phần lễ khai hội Hang Bua tôi thấy rất đặc sắc. Các tiết mục văn nghệ rất chuyên nghiệp, dàn dựng rất bài bản, chắc rất nhiều du khách cũng như tôi đều thấy đây là một lễ hội tuyệt vời”.

Ngay sau phần khai hội, đồng bào các dân tộc và du khách được hòa mình phần hội với tiếng cồng chiêng, khắc luống, nhày sạp. Đồng thời, phần thi ẩm thực với chủ đề “Món ăn độc đáo của đồng bàoThái” được 12 xã thị, trấn tham dự với những món ăn công phu như: cá nướng, thịt bò giàng, họ mọc, rau rừng trộn (Pắc nưng) được du khách tham quan ăn thử và được đánh giá cao về tính thẩm mỹ, chất lượng món ăn.

 Thi Văn hóa ẩm thực Thái với nhiều món ăn đậm đà bản sắc riêng có của vùng cao Quỳ Châu.

Trong không gian lễ hội này, nhiều du khách, người cao tuổi đã chú ý nhất đến trại trình diễn CLB bảo tồn văn hóa Thái. Tại đây, đã quy tụ nhiều nghệ nhân văn hóa đồng bào các dân tộc về đây để hát suối, hát nhuôn, nhằm trải lòng, chia sẻ cuộc sống sau một năm lao động vất vả. Ông Lô Đức Mậu – Chủ nhiệm CLB bảo tồn văn hóa dân tộc Thái bản Hoa Tiến: “Mỗi năm có dịp gặp gỡ nhau ở lễ hội Hang Bua là một niềm vui của những người đam mê văn hóa như chúng tôi. Được hát suối, hát nhuôn, khắp lăm, mời rượu cần, chúc nhau lời chúc năm mới mạnh khỏe vui lắm.”

Sinh hoạt CLB văn hóa Thái- Nơi gặp gỡ của các nghệ nhân văn hóa tuổi “xưa nay hiếm” nhưng vẫn đam mê nghệ thuật.

 Năm nay, lễ hội Hang Bua được các đơn đã tham gia gần 10 môn thi mang nét văn hóa riêng có của đồng bào dân tộc Thái như: Thi trình diễn văn hóa uống rượu cần; trình diễn lễ Xăng Khan- Di sản phi vật thể Quốc gia, thi Tò Mạc Lè, Thi ném còn….

 Du khách thăm quan hang động trong quần thể Hang Bua

Lễ hội Hang Bua hàng năm được đã đạt được mục đích là nơi lưu trữ nhiều hoạt động sinh hoạt văn hóa truyền thống và là một bảo tàng sống về văn hóa dân tộc. Bên cạnh đó, nhiều nét văn hóa mai một có cơ hội được hồi sinh, tái tạo. Đồng thời, lễ hội Hang Bua còn có chức năng giáo dục về nghĩa cử ‘Uống nước nhớ nguồn, gắn kết cộng đồng đoàn kết, cùng nhau phát triển kinh tế- xã hội, giữ gìn an ninh –quốc phòng ở địa phương./.

 Bé Vinh

Trung tâm VHTT&TT Quỳ Châu