Trong thời gian qua được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, HĐND từ cấp huyện đến cấp xã đã không ngừng được củng cố, hoàn thiện và đổi mới phương thức hoạt động, khẳng định vị trí, vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân. Đại biểu HĐND là người được Nhân dân địa phương bầu ra để thay mặt Nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước thông qua việc quyết định các vấn đề quan trọng và giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật tại địa phương.
Trong thời gian qua được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, HĐND từ cấp huyện đến cấp xã đã không ngừng được củng cố, hoàn thiện và đổi mới phương thức hoạt động, khẳng định vị trí, vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân. Đại biểu HĐND là người được Nhân dân địa phương bầu ra để thay mặt Nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước thông qua việc quyết định các vấn đề quan trọng và giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật tại địa phương.


Đại biểu HĐND là nhân tố cơ bản quyết định chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng Nhân dân. Ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND huyện đã ban hành Quy chế hoạt động của HĐND khóa XX, nhiệm kỳ 2021-2026, quy định cụ thể quyền hạn, trách nhiệm, quy trình thực hiện nhiệm vụ của đại biểu HĐND huyện, Thường trực HĐND huyện, các Ban của HĐND huyện, Tổ đại biểu HĐND huyện, làm căn cứ để thực hiện đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động. Tại kỳ họp thứ 4 HĐND huyện đã thông qua Nghị quyết ban hành Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND Huyện Quỳ Châu khóa XX, nhiệm kỳ 2021-2026, trong đó vai trò trách nhiệm của Đại biểu HĐND giữ vai trò then chốt.

Trong nhiệm kỳ 2016-2021 và năm đầu của nhiệm kỳ 2021-2026 từ cấp huyện đến cấp xã đã cơ bản thực hiện tốt chức năng quyết định, giám sát theo luật định, cụ thể HĐND xã đã tổ chức thành công các kỳ họp theo luật quy định, ban hành 70 Nghị quyết, tổ chức được 80 cuộc giám sát, khảo sát chuyên đề, sau mỗi cuộc giám sát, khảo sát đều ban hành báo cáo và kết luận yêu cầu các ngành có liên quan khắc phục những tồn tại mà đoàn khảo sát và giám sát đưa ra.
Trong hoạt động giám sát tại các kỳ họp các đại biểu xem xét báo cáo công tác của UBND trình tại kỳ họp, các đại biểu đã tập trung thảo luận, chất vấn về các vấn đề cần quan tâm. Đối với hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn được các đại biểu HĐND thực hiện nghiêm túc, thể hiện được tính dân chủ, công khai, minh bạch trong các họat động quản lý điều hành của nhà nước, những ý kiến chất vấn của đại biểu rất thẳng thắn và cụ thể từng vụ việc, đặc biệt liên quan nhiều đến các lĩnh vực như: sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, điện, xây dựng hạ tầng, giao thông, nước sạch, tài nguyên môi trường, các chương trình dự án….. Đồng thời các Đại biểu luôn chú trọng quan tâm việc giám sát, theo dõi kết quả thực hiện lời hứa sau trả lời chất vấn của UBND và các ngành có liên quan. Bên cạnh đó các đại biểu cũng đã quan tâm đến công tác giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, một số vấn đề về kinh tế - xã hội phát sinh giữa hai kỳ họp khi có ý kiến, kiến nghị của cử tri.
Trong tiếp xúc cử tri, các đại biểu HĐND lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của cử tri, kịp thời kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền xử lý những vấn đề nổi cộm, bức xúc ở địa phương. Từ nhiệm kỳ 2016-2021 đến nay Đại biểu HĐND thực hiện được 120 cuộc tiếp xúc cử tri, có hơn 300 ý kiến, kiến nghị của cử tri. Số ý kiến, kiến nghị của cử tri được giải quyết từ 98% trở lên (số ý kiến còn lại thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan cấp trên). Bên cạnh việc thực hiện tiếp xúc cử tri theo kế hoạch của Ban thường trực UBMTTQ, để có cơ sở tổng hợp ý kiến của cử tri nhằm phản ánh trước kỳ họp HĐND, Thường trực HĐND đã chủ động phối hợp với Ban Thường trực UBMTTQ cùng cấp xây dựng kế hoạch tổ chức tiếp xúc cử tri tại 12 xã, thị trấn; đồng thời chủ động thực hiện tiếp xúc cử tri thông qua hình thức như: Tiếp xúc với cử tri nơi công tác, nơi cư trú, theo nhóm đối tượng, tham vấn riêng đối với cử tri để nắm bắt tình hình về những vấn đề đang được cử tri quan tâm. Theo định kỳ hàng tháng thường trực HĐND ban hành lịch và phân công đại biểu HĐND trực tiếp tiếp công dân theo đúng quy định của nhà nước. Nhìn chung công tác tiếp công dân, đôn đốc, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân được HĐND, đại biểu HĐND thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo luật định và bước đầu có hiệu quả tại địa phương. Qua đó góp phần nâng cao vị thế và vai trò của đại biểu dân cử, tạo niềm tin trong quần chúng Nhân Dân.
Tuy nhiên, trong thời gian qua vai trò của đại biểu HĐND trong các hoạt động của HĐND theo luật định đã có những khởi sắc nhất định, nhưng vẫn còn bộc lộ một số hạn chế cần phải khắc phục như: Một số đại biểu HĐND còn hiểu biết về pháp luật chưa sâu, chưa toàn diện. Kỹ năng phát biểu, phân tích vấn đề, kỹ năng tranh luận và đối thoại, chất vấn,….trong các kỳ họp HĐND của một số đại biểu còn nhiều bất cập. Trong hoạt động giám sát có một số đại biểu kiêm nhiệm vừa là chủ thể thực hiện giám sát, vừa là đối tượng chịu sự giám sát nên còn lúng túng trong việc thể hiện đầy đủ trách nhiệm của mình. Chưa có nhiều cuộc tiếp xúc cử tri nơi cư trú, việc gặp gỡ, đối thoại để tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của cử tri, việc liên hệ chặt chẽ với cử tri ở đơn vị bầu ra mình đôi lúc còn chưa hiệu quả.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân, phát huy năng lực, trình độ, trách nhiệm, xứng đáng với niềm tin, kỳ vọng của nhân dân đối với người đại biểu dân cử. Thường trực HĐND huyện đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp như sau:
1. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026
2. Tập trung lãnh đạo thực hiện Nghị quyết nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND Huyện Quỳ Châu khóa XX, nhiệm kỳ 2021-2026. Nâng cao chất lượng ban hành nghị quyết và giám sát việc thực hiện cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội huyện Quỳ Châu giai đoạn 2021-2026 và những năm tiếp theo.
3. Phát huy vai trò của đại biểu HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND từ cấp huyện đến cấp xã trong việc tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật và thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân; tăng cường ban hành nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề, về kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và về chất vấn, góp phần xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chính quyền.
4. Tăng cường tổ chức bồi dưỡng, cung cấp thông tin, cập nhật kiến thức mới, tập huấn về phương pháp kỹ năng và kinh nghiệm hoạt động dân cử nhằm giúp đại biểu HĐND tăng cường hoạt động để làm tròn trách nhiệm trước cử tri và Nhân dân.
5. Đại biểu HĐND phải làm tốt việc tìm hiểu chủ trương của Đảng, chính sách Pháp luật của Nhà nước, tích cực nghiên cứu tài liệu, các vấn đề liên quan đối với từng đối tượng cử tri để kịp thời tuyên truyền, giải đáp những thắc mắc, kiến nghị của cử tri; tăng cường theo dõi, đôn đốc, khảo sát, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân. Đồng thời, thường xuyên tham gia các lớp bồi dưỡng tập huấn nâng cao năng lực do cấp có thẩm quyền triệu tập, chủ động tìm hiểu nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ hoạt động của người đại biểu HĐND.
Có thể khẳng định rằng việc phát huy vai trò, trách nhiệm của đại biểu HĐND trong tham gia các hoạt động của HĐND các cấp đã góp phần giúp cử tri ngày càng tin tưởng vào hoạt động của HĐND, qua đó khẳng định được vai trò, vị trí của HĐND trong hệ thống chính trị ở địa phương ngày càng được nâng cao./.
Nguyễn Xuân Hòa, UVBTV HU, PCT HĐND